zaterdag 10 september 2011

Moesrara

We hebben onze al enige maanden geleden vervlogen zaterdagtraditie weer opgepakt: Jeruzalem ontdekken. Deze keer neemt de gids ons mee naar Moesrara, een stadsdeel ooit gesticht door welgestelde Christelijke Arabieren, toen aan het eind van de 19e eeuw de eerste mensen zich buiten de stadmuren van de oude stad Jeruzalem verstigden. De huizen zijn prachtig, groot, en er zijn veel tuinen en binnenplaatsjes. Tijdens de Israelische Onafhankelijkheidsoorlog in 1948 werden de Arabische inwoners uit hun huizen verjaagd en lag Moesrara op de grens tussen Jordanie en Israel, gelegen op Israelisch grondgebied. Net als de wijken Mishkenot She'ananim en Yemin Moshe - zie eerder blogbericht - werd Moesrara een soort ghosttown, omdat het dagelijkse beschietingen en aanslagen vanuit Jordanie te verduren kreeg. En net als in Mishkenot She'ananim en Yemin Moshe werden in Moesrara de golven van nieuwe immigranten uit Noord Afrika ondergebracht. Een absoluut onwelkome verwelkoming in je nieuwe thuisland. Pas na de 6-Daagse Oorlog in 1967 toen Oost Jeruzalem door Israel werd veroverd, kwam er een einde aan de dagelijkse beschietingen.

Wat niet wilde zeggen dat de levensomstandigheden van de inwoners van Moesrara, Noord Afrikaanse joden, veel verbeterde. Deze groep werd, ten opzichte van de joden uit Europese landen, gediscrimineerd en woonden met veel mensen in te kleine woonruimtes en kreeg nauwelijks werk. In 1971 werd door een groep jonge Noord Afrikaanse joden uit Moesrara de groep De Zwarte Panters (HaPanterim HaSjchorim) opgericht, die in opstand kwam tegen de omstandigheden waarin Noord Afrikaanse joden leefden in Israel en de manier waarop ze behandeld werden. Deze opstand verspreidde zich door heel Israel en kreeg veel steun van de Israelische media en bevolking.

Nissim Mosek, een Israelische documentairemaker, heeft een indringende documentaire over De Zwarte Panters gemaakt ("Have You Heard of the Black Panthers?"), met veel materiaal gefilmd op het moment dat de protestgroep werd opgericht, met de camera's in het gezicht van de oprichters, tussen de opstanden die hard door de politie werden neergeslagen en in de huizen waar hele families in 1 kamer leefden en zich ervoor schaamden om dit op camera vast te laten leggen. Maar ook hoe het de oprichters daarna is vergaan en wat er is bereikt. De documentaire begint bij ons om de hoek, waar Charlie Biton, een van de oprichters van De Zwarte Panters, woont.

Moesrara is De Zwarte Panters. Overal zie je tegeltjes in de muren met een zwarte panterpoot, kunstwerken met krantenartikelen over De Zwarte Panters en een straat met de naam De Zwarte Pantersweg. Ik moet wel eerlijk zeggen dat ik nu niet meer kan zien dat hier ooit mensen ver onder de armoedegrens leefden, de wijk is nu een van de meest geliefde wijken in Jeruzalem en huisvest veel kunstgalerieen en aan kunst gerelateerde scholen.